Złamanie, zerwane więzadło, naderwany mięsień, zaburzenia statyki mięśniowo-powięziowej – wszystkie ww. mają wspólną cechę; generują ból.
Zacznijmy od definicji bólu: ” Ból to nieprzyjemne doznanie zmysłowe i emocjonalne, które związane jest z aktualnie występującym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek albo opisywanym w kategoriach takiego uszkodzenia”. Jako terapeuci w procesie leczenia pracujemy nad zmianą struktury tkanki, napięciem mięśniowym czy regeneracją urazów, co w sposób pośredni niezależnie od doświadczanych problemów ma na celu zwalczenie odczuwania bólu i jego pochodnych konsekwencji.
Niektóre przyczyny występowania bólu w obrębie układu ruchu:
- Zaburzenia równowagi mięśniowej; na przykład w skutek przyjmowania długotrwałej pozycji siedzącej lub uprawiania jednostronnych dyscyplin sportowych
- Ograniczona aktywność ruchowa, unieruchomienie w wyniku urazu
- Nieprawidłowe wzorce ruchowe powstałe na skutek zaburzeń strukturalnych i czynnościowych w narządzie ruchu
- Ograniczenie ruchomości w stawach, a także na poziomie skóry i tkanki podskórnej: po przebytych urazach lub w następstwie blizn i ograniczenia ślizgu tkankowego
- Odruchowo wzmożone napięcie mięśniowe, które powstaje wtórnie w konsekwencji odczuwalnego bólu w danym rejonie ciała
- Niedobory niektórych witamin i minerałów (np. wit.C, B12, żelaza, potasu)
Jako, że temat terapii bólu jest bardzo rozległy w dzisiejszym poście omówię tylko metodę terapii bólu mięśniowo-powięziowego, jaką jest terapia punktów spustowych – trigger points. Jednocześnie podkreślić trzeba to, że aby terapia była w pełni skuteczna ważne jest równoległe określenie przyczyny występowania bólu.

Punkt spustowy: nadwrażliwy punkt w obrębie mięśnia szkieletowego, który jest związany z nadmiernie czułym wyczuwalnym palpacyjnie guzkiem w obrębie napiętego pasma. Punkty mogą być aktywne lub przetrwałe. Aktywny punkt spustowy powoduje ból miejscowy, rzutowany lub inne parestezje. Przetrwały jest powodem bólu tylko gdy jest pobudzany.
Według Simons D. G Academy główne kryteria diagnostyczne punktów spustowych to:
— obecność napiętego pasma mięśniowego
— zwiększona wrażliwość na nacisk, występująca lokalnie w obrębie napiętego pasma mięśniowego
— częściowy lub kompletny wzorzec promieniowania bólu w czasie stymulacji punktu spustowego, zgodny z dolegliwościami chorego
— lokalna reakcję drżeniowa (local twitch response)
— zmniejszenie zakresu ruchomości stawowej
— osłabienie siły mięśniowej
— występowanie reakcji autonomicznych (na przykład wzmożona potliwość)
Sposoby terapii punktów spustowych:
Techniki kompresyjne – techniki ciągłej lub zmiennej kompresji tkankowej w miejscu występowania punktu spustowego
Technika spray and stretch – aplikacja spray’u chłodzącego na pasma mięśniowe, w których zlokalizowany jest punkt lub punkty spustowe z następowym rozciągnięciem tego mięśnia
Pozycyjne rozluźnianie – kompresja punktu spustowego i znalezienie pozycji stawu, w której ból jest najmniejszy
Techniki suchego igłowania – nakłuwanie punktu spustowego igłą akupunkturową
W terapii ważne jest też odtworzenie prawidłowych wzorców ruchowych, zbudowanie fizjologicznego zakresu ruchu i siły mięśniowej oraz regularna profilaktyka.
Pozdrawiam,
Sebastian Demski